Εμβολιασμός COVID-19 και θρόμβωση/θρομβοφιλία: ερωτήσεις και απαντήσεις

Παρακάτω παραθέτω στοιχεία από την επίκαιρη συνέντευξη στις 19/4/21 του Jo Jerome, διευθύνοντα συμβούλου του Thrombosis UK, σε συνδυασμό με ελληνικές οδηγίες και νέα. To άρθρο αυτό αποτελεί συνέχεια της ενημέρωσης που θα βρείτε εδώ.

Έχω ιστορικό θρόμβωσης – διατρέχω κίνδυνο;

Το ιστορικό θρόμβωσης ή θρομβοφιλίας επί του παρόντος δεν αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη του σπάνιου συνδρόμου θρόμβωσης και θρομβοπενίας μετά το εμβόλιο της AstraZeneca (VIPIT ή TSS, Thrombosis with Thrombocytopenia Syndrome).

Η επιπλοκή αυτή αναπτύσσεται με ανοσολογικό μηχανισμό και υπολογίζεται σε 1 έως 8 περιπτώσεις ανά 1.000.000 δόσεων.

Η επιτροπή Δημόσιας Υγείας της Ουαλίας γνωμοδότησε ότι το όφελος σε σχέση με τον κίνδυνο από τη νόσηση παραμένει ισχυρό υπέρ του εμβολιασμού με το εμβόλιο AstraZeneca για άτομα ηλικίας άνω των 30 ετών και για άτομα κάτω των 30 ετών με υποκείμενες παθήσεις.

*Σημείωση δικιά μας: Σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη γνωμοδότηση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκου (ΕΜΑ) το όφελος από το εμβόλιο για την πρόληψη της λοίμωξης από τον ιό SARS-COV-2 θεωρείται ότι υπερτερεί του κινδύνου από τις επιπλοκές. Σύμφωνα δε, με το CDC και τον FDA ακόμα και στις γυναίκες ηλικίας κάτω των 50 ετών η σχέση κινδύνου/οφέλους ευνοεί ισχυρά την απόφαση για εμβολιασμό με βάση τον προβλεπόμενο αριθμό θανάτων από την COVID-19 σε αυτή την ομάδα, που ανέρχεται σε 116 ανά 1.000.000. Ωστόσο, από τον Ιούνιο στην Ελλάδα θα υπάρξει μια διαφοροποίηση όπως θα δούμε παρακάτω.

Να κάνω το εμβόλιο AstraZeneca;

Η Μεικτή ομάδα της Επιτροπής Εμβολιασμού και Ανοσοποίησης και της ειδικής Αιματολογικής επιτροπής της Ουαλίας εξέδωσε οδηγία στην οποία αναφέρεται ότι τα άτομα με ιστορικό θρόμβωσης δεν διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο από το εμβόλιο AstraZeneca Covid-19.

Η νόσηση από Covid-19 προκάλεσε περισσότερους από 120.000 θανάτους στο Ηνωμένο Βασίλειο, με κατά μέσο όρο 30 θανάτους την ημέρα να καταγράφονται ακόμα. Το πρόγραμμα εμβολιασμού έχει ήδη σώσει πάνω από 6.000 ζωές.

*Σημειωση δικιά μας: στην Ελλάδα από την 1η Ιουνίου θα είναι διαθέσιμα και τα 4 εμβόλια  (Pfizer, Moderna, AstraZeneca, Johnson&Johnson) και για την ομάδα κάτω των 44 ετών, ενώ οι κάτω των 30 δε θα κάνουν το εμβόλιο της AstraZeneca. Επίσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει ανανεώσει επί του παρόντος τη σύμβασή της για την προμήθεια εμβολίων κατά της Covid-19 με την AstraZeneca για μετά τον Ιούνιο, όπως δήλωσε ο Ευρωπαίος Επίτροπος Τιερί Μπρετόν, την επομένη της ανακοίνωσης της υπογραφής νέας σύμβασης της ΕΕ με την Pfizer.

Έκανα την πρώτη δόση AstraZeneca. Πρέπει να κάνω τη 2η δόση ;

Δεν υπάρχουν γνωστές περιπτώσεις VIPIT μετά από τη δεύτερη δόση του εμβολίου της AstraZeneca.

Η μεικτή επιτροπή εμβολίων και ανοσοποίησης της Ουαλίας συστήνει ότι άτομα που έλαβαν την πρώτη δόση του εμβολίου AstraZeneca Covid-19 και δεν ανέπτυξαν θρόμβωση σχετιζόμενη με εμβόλιο, μπορούν να κάνουν τη δεύτερη δόση.

(*σημείωση δική μας: η επιπλοκή έχει αναφερθεί έως 28 ημέρες από την 1η δόση και μόνο).

Παρόλο που η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη, προς το παρόν δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν το όφελος ή τους κινδύνους από την ανάμιξη διαφορετικών εμβολίων Covid.

Τι παρενέργειες πρέπει να προσέχω μετά το εμβόλιο;

Αν και οι σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι πολύ σπάνιες, εάν εμφανίσετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα από περίπου τέσσερις ημέρες έως τέσσερις εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό, θα πρέπει να ζητήσετε επειγόντως ιατρική συμβουλή:

• Πρωτοεμφανιζόμενη σοβαρή κεφαλαλγία που δεν ανταποκρίνεται στα συνηθισμένα παυσίπονα ή επιδεινώνεται
• Κεφαλαλγία που χειροτερεύει όταν ξαπλώνετε ή σκύβετε
• Κεφαλαλγία που συνοδεύεται από:
  • θολή όραση, ναυτία και έμετο
  • δυσκολία στην ομιλία σας
  • αδυναμία, υπνηλία ή επιληπτικές κρίσεις
• Ανεξήγητες μελανιές στο δέρμα ή αιμορραγία
• Δύσπνοια, πόνος στο στήθος
• Πρήξιμο στα πόδια
• Επίμονο κοιλιακός άγος

Οι συνηθισμένες ανεπιθύμητες ενέργειες μετά τον εμβολιασμό είναι φυσιολογικές και αναμενόμενες. Για όλα τα εγκεκριμένα εμβόλια αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν πονόλαιμο, αίσθημα κόπωσης, κεφαλαλγία, ήπιους πόνους ή συμπτώματα σαν γρίπη και έναν ήπιο πυρετό που συνήθως διαρκεί έως δύο ή τρεις ημέρες μετά τον εμβολιασμό.

Εάν ένα άτομο εμφανίσει τα [πρόσθετα] συμπτώματα που ξεκινούν τέσσερις ημέρες έως τέσσερις εβδομάδες μετά το εμβόλιο, θα πρέπει να ζητήσει αμέσως ιατρική περίθαλψη.

Πρέπει να πάρω παιδική ασπιρίνη πριν και μετά τον εμβολιασμό;

Η ασπιρίνη μετά το εμβόλιο μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αιμορραγίας σε περίπτωση εμφάνισης του συνδρόμου VIPIT, λόγω των χαμηλών αιμοπεταλίων και δε συστήνεται. Το ίδιο ισχύει και για οποιοδήποτε αντιπηκτικό φάρμακο.

Ωστόσο, εάν κάποιο άτομο ανησυχεί ή έχει ιδιαίτερο ιατρικό ιστορικό, θα πρέπει να συμβουλευτεί τον θεράποντα ιατρό του.

Λαμβάνω αντιπηκτική αγωγή. Πρέπει να τη διακόψω πριν τον εμβολιασμό?

Σύμφωνα με την Ελληνική αλλά και τις διεθνείς επιτροπές Ειδικών Αιματολόγων οι ασθενείς που λαμβάνουν για οποιαδήποτε λόγο αντιαιμοπεταλιακή ή/και αντιπηκτική αγωγή συνιστάται να συνεχίσουν να τη λαμβάνουν κανονικά. Η αγωγή δεν πρέπει να διακόπτεται πριν τον εμβολιασμό.

Μπορώ να αλλάξω εμβόλιο;

Η τρέχουσα συμβουλή είναι όχι. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν τα οφέλη ή τους κινδύνους από την αλλαγή εμβολίων σε άτομα που δεν έχουν αυξημένο κίνδυνο από ένα εμβόλιο (δηλαδή σε εκείνους που δεν έχουν υποστεί θρόμβωση που σχετίζεται με εμβόλιο και θρομβοπενία).

Εάν έχετε ανησυχίες που οφείλονται σε έντονη ανεπιθύμητη ενέργεια μετά την πρώτη σας δόση, θα πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας.

Μπορείτε να επιλέξετε εάν θα κάνετε το εμβόλιο ή όχι. Θα λάβετε πληροφορίες σχετικά με το εμβόλιο που θα σας βοηθήσουν να αποφασίσετε.